بررسی تطبیقی احکام معدن از نظر فقه اسلامی و حقوق ایران

فصل اول: کلیات و مفاهیم

۱- کلیات و مفاهیم

۱-۱- کلیات

۱-۱-۱- بیان‌مسئله

۱-۱-۱- سوال اصلی تحقیق

۱-۱-۲- فرضیه های تحقیق

۱-۱-۳- اهداف تحقیق

۱-۱-۴- جنبه نوآوری

۱-۱-۵- انواع معادن و مواد معدنی در حقوق ایران

۱-۲- مفاهیم

۱-۲-۱- انفال

۱-۲-۲- زکات

۱-۲-۳-خمس

۱-۲-۴- مالیات

۱-۲-۵-  معدن در لغت  فقه و حقوق و مصادیق آن

۱-۲-۵-۱- تعریف معدن در فقه

۱-۲-۵-۲ –  تعریف معدن در لغت

۱-۲-۵-۳- تعریف معدن در علم معدن شناسی

۱-۲-۵-۴- مصادیق معدن در اصطلاح فقها

۱-۲-۵-۵-  مصادیق معدن در عرف عام

۱-۲-۶-  انواع معادن در فقه

۱-۲-۶-۱- معادن ظاهری

۱-۲-۶-۲-  معادن باطنی (پنهان)

– جمع بندی

فصل دوم: مالکیت خصوصی و عمومی معادن

۲- مالکیت خصوصی و عمومی معادن

۲-۱- مالکیت خصوصی

۲-۱-۱- معنا و محدوده مالکیت خصوصی

۲-۱-۲- جایگاه معدن در تولید ثروت خصوصی

۲-۱-۳-ابعاد مالکیت خصوصی معادن

۲-۱-۳-۱- نظریه‌‌‌ی کار و تاثیرات آن بر مالکیت خصوصی معادن

۲-۱-۴- تفاوت آزادی مالکیت خصوصی اسلام با نظام سرمایه داری

۲-۱-۵-اصالت کار و فرع بودن ابزار و سرمایه در اسلام

۲-۱-۶-نظریه‌‌‌ی فقها در بطلان وکالت و اجاره در استخراج معدن

۲-۲-۱- آشنایی با مباحات عامه و تصرف مواد معدنی:

۲-۲-۱-۱- الهام از قرآن

۲-۲-۱-۲- حکم مالکیت عمومی معادن

۲-۲-۲-نظرات فقها

۲-۲-۳- معادن انفال در عصر غیبت و مقهوریت ائمه

۲-۲-۴- بحث روایی

۲-۲-۵-فتاوای فقهای  شیعه مبنی بر اباحه تصرف  در معادن انفال در عصر غیبت کبری.

۲-۲-۶-تعطیل شدن عملی حکم مباحات عامه از خسارات غییبت.

– جمع بندی

فصل سوم: مالکیت دولت اسلامی بر انفال و معادن

۳- مالکیت دولت اسلامی بر انفال و معادن

۳-۱- گستره حقوقی مالکیّت امام (دولت اسلامی) بر منابع طبیعی

۳-۲-فلسفه مالکیت دولتی

۳-۲-۱- توازن اقتصادی مستلزم مدیریت و نظارت حاکمیت است.

۳-۲-۲- اقتصاد سیاسی اسلام

۳-۲-۳- فلسفه مالکیت دولتی معادن از دیدگاه شهید صدر(ره)

۳-۳- مستندات قرآنی مالکیت دولتی بر انفال و معادن

۳-۴- مستندات روائی مالکیت امام بر انفال

۳-۵- آراء فقهی مبنی بر اثبات مالکیت امام معصوم و حاکم اسلامی بر انفال (که معادن در زمره مهمترین بخش آن‌هاست)

۳-۶- تقسیم بندی آراء‌فقهای  شیعه در رابطه با مالکیت معادن

۳-۷- مقتضای‌ مالکیت دولت اسلامی بر معادن

۳-۸- مالکیت ولی فقیه بر انفال در عصر غیبت کبری

۳-۸-۱- نیابت فقیه در عصر غیبت کبری

۳-۸-۲-ابزار های  مالی حکومت ولی امر مسلمین در عصر غیبت کبری.

۳-۸-۳- جاودانه بودن احکام اسلامی تا قیامت

۳-۸-۴- فتاوهای  فقهی مبنی بر نظارت مستمر حاکم اسلامی در بهره‌برداری انفال

– جمع بندی

فصل چهارم: خمس معادن

۴- خمس معادن

۴-۱- جایگاه خمس و اهمیت آن

۴-۱-۱- قرآن

۴-۱-۲- روایات

۴-۲-مصادیقی از مواد معدنی مورد وجوب خمس

۴-۳- اعتبار یا عدم اعتبار نصاب در وجوب خمس معادن

۴-۴- تعیین نصاب خمس بعد از کسر هزینه

۴-۵- نصاب معدن قبل یا بعد از فرآوری مواد معدنی

۴-۶- نصاب معادن شراکتی

۴-۷- نحوه محاسبه خمس

۴-۷-۱- یک نوع ماده معدنی

۴-۸- نصاب خمس انواع معادن

۴-۸-۱- معادن واقع در اراضی مباح یا مملوک

۴-۸-۲- معادن واقع در زیر آب

۴-۸-۳- معادن واقع در اراضی مفتوح العنوه

۴-۸-۴-حکم خمس معادن غصبی

۴-۸-۵- حکم خمس معادن اجاره های

۴-۹- وجوب خمس بر کلیه معادن و بهره‌برداران

۴-۱۰- حکم منکر خمس

۴-۱۱- خمس معدن از نظر فقهای  اهل سنت

۴-۱۱-۱-نظریه مذهب حنفی

۴-۱۱-۲- نظریه‌‌‌ی مذهب شافعی و مذهب حنبلی

۴-۱۱-۳- نظریه‌‌‌ی مذهب مالکی

– جمع بندی

–   بحث و نتیجه گیری

–  پیشنهادات