بررسی مفهوم و مصادیق شرط خلاف مقتضای ذات عقد نکاح

مقدمه

سوال های تحقیق:

الف) سؤال اصلی تحقیق:

ب) سوال های فرعی:

فرضیه تحقیق

اهداف تحقیق

روش تحقیق

سابقه تحقیق

مشکلات و محدودیت‌های تحقیق

ساماندهی تحقیق

فصل اوّل: کلیات

مبحث اوّل: تعریف شرط و رابطه ی آن با عقد

گفتار اوّل: معنای لغوی و اصطلاحی شرط

بند اوّل: معنای لغوی شرط

بند دوم: معنای اصطلاحی شرط

الف: شرط در اصطلاح ادبی

ب: شرط در اصطلاح منطق و فلسفه

ج: شرط در اصطلاح فقهی

د: شرط در اصطلاح حقوق مدنی

گفتار دوم: مفهوم و ماهیت حقوقی شرط ضمن عقد

بند اوّل: ارتباط عقد و شرط با یکدیگر

الف: وابستگی و ارتباط شرط به عقد

ب: وابستگی شرط به عقد از حیث لزوم

ج: وابستگی شرط به عقد از حیث صحت و نفوذ

بند دوم: مقام تعهد ناشی از شرط در عقد

الف: نظریه شرط جزئی از دو عوض

ب: نظریه استقلال نسبی تعهدات ناشی از شرط

بند سوم: شرط تبانی یا بنایی

بند چهارم: شرط الحاقی و ابتدایی

بند پنجم: شرط ضمنی

مبحث دوم: صحت و بطلان شرط و اقسام شروط باطل

گفتار اوّل: اصل صحت شرط

بند اوّل: شرایط صحت شرط (ضرورت بحث)

الف: نظریه عدم لزوم رعایت شرایط عمومی صحت معامله در مورد شرط

ب: نظریه لزوم رعایت شرایط عمومی صحت معامله در مورد شرط

بند دوم: شرایط اختصاصی صحت شرط

گفتار دوم: اقسام شروط باطل

بند اوّل: شروط باطلی که موجب بطلان عقد نیستند

الف: شرط غیر مقدور

ب: شرط بی‌فایده

ج: شرط نامشروع

۱- مخالفت با شرع

۲- مخالفت با قانون

۳- مخالفت با نظم عمومی و اخلاق حسنه

بند دوم: شروط باطلی که موجب بطلان عقد هستند

الف: شرط خلاف مقتضای عقد

ب: شرط مجهولی که جهل به آن موجب جهل به عوضین می‌شود

مبحث سوم: مفهوم، ماهیت و اقسام عقد نکاح و شرایط ضمن آن

گفتار اوّل: مفهوم نکاح

بند اوّل: معنای لغوی نکاح

بند دوم: معنای اصطلاحی نکاح

گفتار دوم: ماهیت و اقسام نکاح

بند دوم: عقد نکاح دائم

بند سوم: فرق بین عقد نکاح دائم و موقت

گفتار سوم: شروط ضمن عقد نکاح

اقسام شروط ضمن عقد نکاح

الف: شروط ناظر بر یکی از احکام قانونی یا عرفی عقد نکاح

۱- شروط مربوط به انعقاد عقد نکاح

۲- شروط مربوط به آثار عقد نکاح

۳- شروط مربوط به انحلال عقد نکاح

ب: شروط ناظر بر امور خارجی عقد نکاح

گفتار چهارم: شرایط صحت شروط ضمن عقد نکاح

فصل دوم: بررسی مفهوم شرط خلاف مقتضای عقد

مبحث اوّل: مفهوم مقتضای عقد

گفتار اوّل: مقتضیات ذات عقد و مقتضیات اطلاق عقد

بند اوّل: مقتضیات ذات عقد

بند دوم: مقتضیات اطلاق عقد

بند سوم: تفاوت میان مقتضیات ذات عقد و مقتضیات اطلاق عقد

گفتار دوم: ملاک تمیز مقتضیات عقد

بند اوّل: نظریه‌ی تشخیص مقتضیات عقد بر اساس معیار قانون

بند دوم: نظریه‌ی تشخیص مقتضیات عقد بر اساس معیار عرف

بند سوم: نظریه‌ی تشخیص مقتضیات عقد بر اساس معیار عرفی و قانونی

بند چهارم: نظریه‌ی تشخیص مقتضیات عقد بر اساس معیار قصد مشترک

بند پنجم: نظـریه‌ی تشخیص مقتضیات عقد بر اساس مجموع اعـلام‌های طرفین و لـوازم قانونـی و

عرفی قصد مشترک:

گفتار سوم: اقسام مخالفت شرط با مقتضای عقد

بند اوّل: مخالفت شرط با مضمون عقد

بند دوم: مخالفت شرط با کلیه آثار عقد

بند سوم: مخالفت شرط با اثر ظاهر عقد

مبحث دوم: اثر شرط خلاف مقتضای ذات عقد و مبنای بطلان آن

گفتار اوّل: اثر شرط خلاف مقتضای ذات عقد

بند اوّل: نقش علم و جهل طرفین به مبطل بودن شرط خلاف مقتضای عقد

بند دوم: عدم تأثیر اسقاط شرط خلاف مقتضای ذات عقد در ماهیت عقد

گفتار دوم: نظریات مختلف در خصوص مبنای بطلان شرط خلاف مقتضای عقد

بند اوّل: نظریه بطلان شرط خلاف مقتضای عقد به دلیل مخالفت با کتاب و سنت

بند دوم: نظریه بطلان شرط خلاف مقتضای عقد به دلیل تناقض موجود در مجموعه عقد و شرط

بند سوم: نظریه تفکیک مقتضیات مطلق عقد به آثار عرفی و شرعی و مبنای بطلان هر یک

بند چهارم: نظریه مبنای بطلان شرط خلاف مقتضای عقد به دو جـهت حصول تعارض بین مفـاد عقد

و شرط و به لحاظ مخالفت با کتاب و سنت

فصل سوم: مفهوم و مصادیق اقتضای عقد نکاح

مبحث اوّل: اقتضای اطلاق و ذات عقد نکاح

گفتار اوّل: اقتضای اطلاق عقد نکاح

بند اوّل: اقسام و مصادیق شرط خلاف مقتضای اطلاق عقد نکاح

الف: شرط صفت

ب: شرط فعل

ج: شرط نتیجه

گفتار دوم: اقتضای ذات عقد نکاح

مبحث دوم: بررسی مهم‌ترین مصادیق مشتبه شرط خلاف مقتضای ذات عقد نکاح

گفتار اوّل: شرط عدم نزدیکی در عقد نکاح

بند اوّل: شرط عدم نزدیکی در عقد نکاح، باطل است

مهم‌ترین ادله مخالفان صحت شرط عدم نزدیکی

۱- مغایرت با سنت

۲- مغایرت با واژه نکاح

۳- مغایرت با اهداف و مقاصد نکاح

۴- تحریم شدن امر مباح

۵- تمکین محدود در عقد نکاح موقت

۶- عدم تحقق رابطه‌ی زوجیت و وظایف زناشویی

۷- بطلان قیاس شرط عدم نزدیکی با نکاح ناتوان جنسی

۸- استناد به روایت نبوی

بند دوم: صحت اشتراط شرط عدم نزدیکی در عقد نکاح

مهم‌ترین ادله موافقان صحت شرط عدم نزدیکی در عقد نکاح

۱- استناد به روایت عمار بن مروان از امام صادق (ع)

۲- عدم مغایرت با واژه نکاح

۳- عدم تحریم امر مباح و وفای به شرط

۴- پذیرش شرط عدم نزدیکی در عقد نکاح موقت

۵- تحقق رابطه زوجیت بدون رابطه‌ی جنسی

۶- صحت نکاح ناتوان جنسی، شخص عقیم و مجنون

۷- غایات و اهداف متعدد در نکاح

۸- عدم استمتاع بدون اشتراط شرط ضمن عقد

۹- رد قیاس با مورد ایلاء

بند سوم: نظریه‌ی مختار

مهم‌ترین ادله نظریه مختار

گفتار دوم: آثار عملی پذیرش صحت شرط در باب نسب و تکالیف مالی

بند اوّل: وضعیت حقوقی نسب در صورت صحت شرط عدم نزدیکی

بند دوم: وضعیت حقوقی نفقه در صورت صحت شرط عدم نزدیکی

بند سوم: وضعیت حقوقی مهریه در صورت صحت شرط عدم نزدیکی

الف: استحقاق زن بر نصف مهریه

ب: امکان استناد زوج به حقّ حبس

گفتار سوم: شرط عدم تمتعات در عقد نکاح

مهم‌ترین ادله مخالفان صحت شرط عدم تمتعات در عقد نکاح

الف: اشتراط عدم مطلق تمتع شرط خلاف تمامی آثار عقد است

ب: اشتراط عدم مطلق تمتع با اثر ظاهر عقد منافات دارد

ج: نفی مطلق استمتاعات ضمن عقد نکاح از مصادیق سلب حق است

گفتار چهارم: بررسی برخی از مصادیق مشتبه دیگرشرط خلاف مقتضای ذات عقد:

بنداوّل: شرط بچه‌دار نشدن از طرف هر یک از زوج و یا زوجه:

بند دوم: شرط عدم پرداخت نفقه در عقد نکاح

بند سوم: شرط خیار فسخ در عقد نکاح