جایگاه زن در رمانِ شمس و طغرا از محمّدباقرخسروی

 

فصل اول، کلیات

الف) بررسی و مقایسۀ تعریف مرد و زن در لغت­ نامه­ های دهخدا، فرهنگ فارسی و فرهنگ سخن

مقدّمه

الف – ۱) جایگاه انسانی زن و مرد

الف – ۱ – ۱) دهخدا

الف – ۱ – ۲) معین

الف – ۱ – ۳) انوری

الف – ۲) نقش اجتماعی و تاریخی زن و مرد

الف – ۳) هویت فردی زن و مرد

الف – ۴) رابطۀ زن و مرد

حاصل سخن

ب) نگاهی به موقعیت و جایگاه زن در پیشینۀ تاریخ

ب – ۱) موقعیت و منزلت زنان

ب – ۱-۱) خانواده

ب – ۱ – ۲) نخستین جلوه­های اجتماعی زنان

ب – ۱ – ۳) دوران مادرسالاری (Matriarchal)

ب – ۱ – ۴) دوران پدرسالاری (Patriarchy)

ب – ۲) جایگاه زن در تمدن­های مختلف

ب – ۲ – ۱) زن عرب

ب – ۲ – ۲) زن  یونانی

ب – ۲ – ۳ ) زن مصری

ب – ۲ – ۴) زن رومی

ب – ۲ – ۵) زن یهودی

حاصل سخن

پ)جایگاه زن در ایران باستان

ایران زمین، گاهوارۀ تمدن

پ – ۱) زن در دوران پادشاهی مادها

پ – ۲) زن در دوران هخامنشیان

پ – ۳) زن در دوران اشکانیان

پ – ۴) زن در دوران ساسانیان

حاصل سخن

ت) شخصیت و جایگاه زن در اسلام

مقدمه

ت – ۱) آفرینش زن

ت – ۱ – ۱) قرآن

ت – ۱ – ۱ – ۱) آفرینش زن از مرد

ت – ۱ -۱ – ۲) فلسفه خلقت زن

ت – ۱ – ۲) سنت

ت – ۱ – ۲ – ۱) زنان همتای مردان

ت – ۱ – ۲ – ۲) تکریم زنان

ت – ۲) زن و خانواده

ت – ۲ – ۱) بقای نسل انسان

ت – ۲ – ۲) سکونت و آرامش

ت – ۲ – ۳) ارضای غریزۀ جنسی

حاصل سخن

ث) وضعیت زن در ایران پس از اسلام

مقدّمه

ث – ۱) غزنویان

ث – ۲) مغولان

ث – ۳) صفویه

ث – ۱۴) قاجاریه

حاصل سخن

ج) نمود آنیما در رمان شمس و طغرا

مقدّمه

ج – ۱) کهن­الگوها

ج – ۲) آﻧﯿﻤﺎ و آﻧﯿﻤﻮس ﭼﯿﺴﺖ؟

ج – ۳) نمود آنیما در رمان شمس و طغرا

ج – ۳ – ۱) نمود مثبت آنیما

ج – ۳ – ۱ – ۱) معشوق

ج – ۳ – ۱ – ۲) پیر خرد

ج – ۳ – ۱ – ۳) مادر

ج – ۳ – ۱ – ۴) ماه

ج – ۳ – ۲) نمود منفی آنیما

ج – ۳ – ۲ – ۱) نقاب

ج – ۳ – ۲ – ۲) روسپیگری

حاصل سخن

فصل دوم

۱) رمان

۱ – ۱) تعریف رمان

۱ – ۲) رمان­نویسی در ایران

۱ – ۳) انواع رمان

۱ – ۴) رمان­نویسان دورۀ تجدد

۲) نگاهی کلی به ساختار رمان

۲ – ۱) طرح رمان (plot)

۲ – ۲) شیوۀ روایت (narrative)

۲ – ۳) زاویه دید (point of view)

۲ – ۴) شخصیت و شخصیت­پردازی (character)

۲ – ۴ – ۱) شیوه‌های شخصیت‌پردازی

۲ – ۴ – ۲) شخصیت‌های ایستا، شخصیت‌های پویا

۲ – ۴ – ۲ – ۱) شخصیت‌ ایستا

۲ – ۴ – ۲ – ۲) شخصیت پویا

۲ – ۴ – ۳) متوقف کردن داستان و شخصیت­پردازی­های مستقیم

۲ – ۴ – ۴) معرفی کامل شخصیت­ها

۲ – ۴ – ۵) یکسان بودن زبان و لحن شخصیت­ها

۲ – ۴ – ۶) شخصیت­های کلیشه­ای

۲ – ۴ – ۷) شخصیت­های سیاه و سفید

۲ – ۴ – ۸)  تعدد شخصیت­ها

۲ – ۴ – ۹)  قهرمانانِ زیبا و آرمانی

۲ – ۵) جغرافیای مکانی

۲ – ۶) زمانِ رمان

۲ – ۷) ساخت محتوایی

۲ – ۷ -۱) موضوع

۲ – ۷ – ۱ – ۱) جوانان و مسائل مربوط به آنها

۲ – ۷ – ۱ – ۲) درگیری با سنت­ها

۲ – ۷ – ۲) زبان و نثر رمان

۲ – ۷ -۲ – ۱) زبان ساده

۲ – ۷ – ۲ – ۲) استعاره، تشبیه و دیگر صنایع بدیعی

۲ – ۸) تنوع نژادی، قومی و مذهبی

۲ – ۹) مناسبات خانوادگی

۲ – ۱۰) مناسبات دوستی

۲ – ۱۱) توصیف غذا

۲ – ۱۲) نوع پوشش

۲ – ۱۳) ساز و آواز

۲ -۱۴) پایان خوش ( happy end )

فصل سوم

۱) بیوگرافی محمدباقر خسروی

۱ – ۱) زندگی خسروی

۱ – ۲) آثار خسروی

۱ – ۳) شمس و طغرای خسروی

۱-۳ – ۱) خلاصۀ داستان

۱ – ۳ – ۲) تحلیلی از داستان

۲) انعکاس روحیات نویسنده در شخصیت­ها

۳) شخصیت­ها و طبقۀ اجتماعی آنها

۴) جنسیّت، مردستیزی و زن­ستیزی

۵) جنبه­های عقلانی و عاطفی شخصیت­های زن در رمان شمس و طغرا

۵ – ۱) زن خواهان آرامش است

۵ – ۲) زن نگران است

۵ – ۳) عاشق­پیشگی

۶) زنان و حوادث در رمان شمس و طغرا

۶ – ۱) ازدواج

۶ – ۲) آموزش و یادگیری

۶ – ۳) صاحب فرزند شدن

۶ – ۴) عشق

۶ – ۵) زنان در برابر زنان

۶ – ۶) هنر

فصل چهارم

۱) شخصیت­های اصلی رمانِ شمس و طغرا

۱ – ۱) معرفی شخصیت­های زن رمان

۱ – ۱ – ۱) طغرا

۱ – ۱ –  ۲) صفات ظاهری

۱ – ۲) ماری­ونیسی

۱ – ۲ –  ۱) صفات ظاهری

۱ – ۳) اتابک آبش­خاتون

۱ – ۳ –  ۱) شخصیتِ تاریخی اتابک

۱ – ۳ – ۲) شخصیت داستانی اتابک

۱ – ۳ – ۳) صفات ظاهری اتابک

۱ – ۲) شخصیت­های فرعی رمان

۱ – ۲ – ۱) هما

۱ – ۲ – ۲) فردوس (دختر شمس)

۲) شایستِ زن

۲ – ۱) زیبایی

۲ – ۲) حفظ ناموس

۲ – ۳) نجابت

۲ – ۴) شرم و حیا

۲ – ۵) فرمانبری

۲ – ۶) سپاسگزار بودن

۲ – ۷) رعایت حجاب

۲ – ۸) داشتن سواد

۲ – ۹) حسن گفتار و ادب

۲ – ۱۰) با اصل و نسب بودن

۲ – ۱۱) هنرمند بودن

۲ – ۱۲) مستورگی

۲ – ۱۳) شجاعت

۲ – ۱۴) اهمیت ندادن به مادیات

۳) ناشایستِ زن

۳ – ۱) عشق­ورزی

۳ – ۲) بیرون رفتن از خانه

۳ – ۳) فاحشگی

۳ – ۴) زشتی و بی­تربیتی

۴) جایگاه  زن در رمان شمس و طغرا

۴ – ۱) جایگاه زن به عنوان زن

۴ – ۲) جایگاه زن به عنوان مادر

۴ – ۳) جایگاه زن به عنوان همسر

۴ – ۴) جایگاه زن به عنوان دختر

۴ – ۵) جایگاه زن به عنوان معشوق

۵) طبقۀ اجتماعی زنان

۵ – ۱) زن در خانواده

۵ – ۱ – ۱) ازدواج

۵ – ۱ – ۲) وظایف زن در خانه

۵ – ۱ – ۳) طلاق

۵ – ۲) زن در جامعه

۵ – ۲ – ۱) تفریحات بیرون از خانه

۵ – ۲ – ۲) نقش ناامنی­ها در حیات اجتماعی زن

۵ – ۲ – ۳) خودفروشی

۵ – ۲ – ۴) خدمتکاری

۶) نمود ادبیات مردسالارانه

۶ –۱) توهین و تحقیر زن

۶ – ۲) تبعیض نسبت به زن

حاصل سخن