دیوانه و دیوانگی در ادبیّات فارسی تا پایان قرن هفتم

مطالب این پایان­ نامه در باره­ی دیوانگی و دیوانگان در شعر و ادب فارسی از  دوره ­های آغازین ادب فارسی تا قرن هفتم هجری است. حضور این طبقه در دوره­ های مختلف متفاوت بوده و حتّی در یک دوره بعضی شاعران مخصوصاً شعرای متصوّفه مطالب و نکات آموزنده ­ای از زبان این طبقه بیان کرده­اند. برای این که زمینه مناسب ورود به این بحث فراهم آید، ابتدا  لازم دیده شد که مطالبی در باره دیوانگان آورده شود. ریشه یابی واژه­ی دیوانه و ارتباط آن با دیو هم از نکاتی بود که با این نوشته در پیوند است. به همین سبب تا آن­جا که ضرورت داشت به سابقه­ ی دیو و مفهوم آن در بین ایرانیان و هندوان اشاره شده و علل و اسباب خباثت و انتساب این موجود به تبه­کاری هم ذکر شده است. بنابراین در این پایان­نامه مسیر دیوانگی مورد بررسی قرار گرفته است. در بررسی­های انجام گرفته در متون ادبی این نکته مهم حاصل شده که  بر خلاف عوام اندیشی، دیدگاه شاعران مخصوصاً شعرای صوفی مسلک نسبت به دیوانگان مثبت بوده است. به طوری که می­بینیم مطالب و نکته­ های بسیار حکیمانه­ و حقایق ناگفتنی از زبان همین طایفه بیان شده است.  به هر حال تجّلی دیوانگان در ادب فارسی همراه صفاتی بوده ­اند که فصل پنجم این پایانه اختصاص به این صفات یافته است؛ صفاتی هم چون گستاخی و رک­گویی، اعتراض به وضعیت موجود، اعتراض به هستی و نظام خلقت و جامعه و حاکمان، عاشق پیشگی، بیان نکته­ های حکیمانه، به سخره­ گرفتن عقل و عاقلی و … این­ها مطالبی است که در این پایان ­نامه بدان­ها پرداخته شده است.

نوع فایل :word 

تعداد صفحات :۱۸۱

فصل اول: کلیات

مقدمه

بیان مسأله

پرسش اصلی تحقیق

سوابق تحقیق

اهداف تحقیق

نوع روش تحقیق

روش گرد آوری اطلاعات

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

ابزار گردآوری اطلاعات

فصل دوم: دیو،جایگاه وکارکردآن در متون اساطیری ایران

پیدایش اسطوره

واژه دیو

مفهوم کلی دیوان در اساطیر وآیین ها

دیو در کتب پیش از اسلام

جایگاه ونقش دیوان در ایران

دیو در ادبیّات فارسی

پری در فرهنگ ایران

فصل سوم :دیوانگی ،مفهوم وگونه های آن

مفهوم دیوانه

ملاک های دو گانه عاقلی ودیوانگی

مفهوم دیوانگی

انواع دیوانگی

دیوانگی واقعی

دیوانگی تصنعی

دیوانه های عاقل نما

دیوانگان ما فوق عقلای معمولی

جنون در فرهنگ مردم

نام های مترادف با دیوانه

انواع دیوانگی از دیدگاه ابوالقاسم نیشابوری

کسانی که از خوف خدا دیوانه می شوند

کسانی که خود را به دیوانگی می زنند

کسانی که برای رسیدن به ثروت خود را به دیوانگی می زنند

کسانی که برای آسوده زیستن خود را به دیوانگی می زنند

کسانی که برای نجات از بلا و خطر  خود را به دیوانگی می زنند

فصل چهارم: مفهوم جنون الهی وعقلاء المجانین

مفهوم جنون الهی

جایگاه عقلاءالمجانین در شعر وادبیّات فارسی

دیوانگان در آثار عطّار

شخصیّت دیوانگان در مثنوی مولانا

حکایت ذوالنون از دیدگاه مولانا

آگاهی مریدان از دیوانه نمایی عامدانه ذوالنون

جنبه اجتماعی

جنبه اخلاقی

جنبه عرفانی

فصل پنجم: دیوانه ودیوانه نمایی در شعر وادبیّات فارسی تا پایان قرن هفتم

ویژگی¬های دیوانگان در شعر وادبیّات فارسی

گستاخی ورک گویی دیوانگان

اعتراض گستاخی دیوانگان با خدا

اعتراض دیوانگان بر خلقت

اعتراض به ریاکاری زاهدان و واعظان

اعتراض بر امیال درونی وهواهای نفسانی

اعتراض دیوانگان بر خود خواهی

اعتراض بر خرافات

اعتراض بر ظالمان وپادشاهان

اعتراض بر انحرافات اخلاقی

از خود گذشتگی

بی تکلفی دیوانگان

تسلیم و رضا

عاشق پیشگی

تحمّل رنج ودرد

عقل در نگاه دیوانگان

مرگ از نگاه دیوانگان

دنیا در نظر دیوانگان

بیداری مردمان زمان از سخنان شوریدگان دیوانه

زیبایی ودیوانگی

فصل ششم: بحث ونتیجه گیری

نتیجه گیری

پیشنهادات