شناسایی اجزای تشکیل دهنده اسانس و بررسی اثرات ضد اکسیدانی، ضد میکروبی و ضد سرطانی دو گیاه Morina persica L. و Physospermum cornubiense (L.) DC.

سابقه استفاده از گیاهان به قدمت تاریخ زندگی بشر بر روی کره زمین است و این تاریخچه انسان را به بررسی و کنکاش بیشتر در مورد ذخیره­های غنی گیاهی در جهان ترغیب می­کند. این ‌پژوهش به شناسایی کمی و کیفی ترکیبات فرار و ارزیابی فعالیت ضد اکسیدانی، ضد میکروبی، سمیت سلولی و محتوای تام فنلی عصاره متانولی دو گیاه شوکران باغی و خار عروس از منطقه گرد بیشه بروجن می­پردازد. ترکیبات فرار این گیاه با روش تقطیر همزمان با استخراج حلال ‌آلی استخراج و با GC-MS شناسایی شد. لینولئیک اسید و بتا-گورجونِن از اجزاء اصلی اسانس این گیاهان بودند. در سنجش خواص ضد اکسیدانی از روش‌های مهار رادیکال آزاد پایدار ۲،۲- دی‌فنیل-۱- پیکریل‌هیدازیل (DPPH) و بی‌رنگ شدن بتاکاروتن-لینولئیک‌اسید استفاده شد. محتوای تام فنلی عصاره‌ها نیز با واکنشگر فولین-‌ سیوکالتو اندازه‌گیری شد. سمیت‌ سلولی گیاه با روش کشندگی میگوی آب شور و فعالیت ضدمیکروبی آن با روش های تعیین حساسیت آنتی‌بیوتیکی شامل دیسک دیفیوژن و حداقل غلظت ممانعت ‌کننده رشد مورد ارزیابی قرار گرفت. در روش DPPH، IC₅₀ برحسب میکرو‌گرم بر میلی‌لیتر برای‌ عصاره‌های ساقه و برگ خار عروس و ساقه و برگ و میوه شوکران باغی به ترتیب ۰۲/۲۸۷ ، ۲/۵۶۷ ، ۷/۷۰ و ۴۳/۴۶ می‌باشد که در مقایسه باBHT  (µg/ml81/21IC₅₀= ) عصاره های ساقه و برگ خار عروس و شوکران باغی فعالیت ضد اکسیدانی ضعیفی دارند؛ در مقایسه عصاره‌های میوه و میوه فاقد چربی شوکران باغی با BHT  ، این عصارها فعالیت ضد اکسیدانی خیلی بیشتری دارند. که محتوای فنلی عصاره‌های ساقه و برگ خار عروس و ساقه و برگ و میوه شوکران باغی به ترتیب۲۳/۶±۳۷/۱۹،۲۷/۰±۳۵/۱۴،۷۹/۱۳±۸۲/۹۹ ،۲۲/۸±۱۷/۱۳۱ نیز آن را تأیید می کند. در روش بتا کاروتن-لینولئیک‌اسید، درصدهای مهار اکسایش ساقه وبرگ خار عروس و ساقه و برگ و میوه شوکران باغی (به ترتیب ۴۵/۳±۶۱/۵۲، ۴۹/۱±۹۴/۶۸، ۳۷/۴±۱۷/۶۹ و ۲۶/۲±۷۷/۶۴) در مقایسه با BHT (25/3±۷۵/۷۷) قابل‌توجه بود. سمیت‌ سلولی گیاه در روش کشندگی میگوی آب شور ضعیف ارزیابی شد و نیز عصاره‌های متانولی با قطر هاله در محدوده ۱۴-۱۱ میلی‌متر و µg/ml1000MIC> نسبت به میکروارگانیسم‌های مورد آزمایش در مقایسه با آنتی‌بیوتیک‌های سنتزی، فعالیت ضدمیکروبی خوبی را نشان داد.

نوع فایل :word

تعداد صفحات :۹۳

*———————————–*

فصل اول: مباحث نظری

پیش‌گفتار

۱-۱- ترکیبات طبیعی

۱-۱-۱- آلکالوئید

۱-۱-۲- فلاونوئیدها

۱-۱-۳- کومارین‌ها

۱-۱-۴- گلیکوزیدها

۱-۱-۵- لیگنان‌ها

۱-۱-۶- استروئیدها

۱-۱-۷- اسانس‌ها

۱-۱-۷-۱- شیمی اسانس‌ها

۱-۱-۷-۲- بیوسنتز اسانس‌ها

۱-۱-۷-۳- کاربردهای اسانس‌های طبیعی

۱-۲- عصاره‌های گیاهی

۱-۲-۱- استخراج عصاره گیاهی

۱-۲-۱-۱- استخراج گرم ‌و مداوم (سوکسله)

۱-۲-۲- استخراج اسانس‌های طبیعی

۱-۲-۲-۱- تقطیر با بخار همزمان با استخراج حلال آلی (SDE)

۱-۳- ترکیب‌های ضد اکسیدان

۱-۳-۱- روش های سنجش فعالیت ضد ‌اکسیدانی

۱-۳-۱-۱- آزمون بی‌رنگ شدن بتا کاروتن در حضور لینولئیک اسید

۱-۳-۱-۲- سنجش مقدار تام فنل با FCR

۱-۳-۱-۳- سنجش ظرفیت به دام انداختن رادیکال DPPH

۱-۴- کروماتوگرافی‌گازی

۱-۴-۱- اجزای اصلی دستگاه کروماتوگرافی گازی

۱-۴-۱-۱- مخزن گاز حامل

۱-۴-۱-۲- سیستم تزریق نمونه

۱-۴-۱-۳- ستون ‌وآون‌ستون

۱-۴-۱-۴- سامانه آشکارساز

۱-۴-۲- کروماتوگرافی گازی/طیف‌سنج جرمی  (GC-MS)

۱-۴-۲-۱- طیف‌سنج جرمی چهارقطبی

۱-۴-۳- شاخص بازداری کواتس

۱-۵- ارزیابی سمیت سلولی

۱-۶- فعالیت ضد میکروبی

۱-۶-۱- میکروارگانیسمها

۱-۶-۱-۱- باکتری‌ها

۱-۶-۱-۲- قارچ‌ها

۱-۶-۲- محیط‌های کشت میکروبی

۱-۶-۳- حساسیت آنتی‌بیوتیکی

۱-۶-۳-۱- روش دیسک دیفیوژن

۱-۶-۳-۲- روش حداقل غلظت ممانعت کننده رشد  (MIC)

۱-۷- گیاه‌شناسی

۱-۷-۱- خصوصیات گیاه شناسی راسته چتریان (Apiales)

۱-۷-۲- خصوصیات گیاه شناسی خانواده چتریان (Apiaceae)

۱-۷-۳- ویژگی های گیاه شناسی طایفه Smyrneae

۱-۷-۴- ویژگی های گیاه شناسی شوکران‌ باغی

۱-۷-۵- ویژگی های گیاه شناسی خار عروس

فصل دوم: دستگاه ها، مواد و روش ها

۲-۱- دستگاه ها، مواد و وسایل مورد استفاده

۲-۱-۱- دستگاه‌ها و وسایل مورد استفاده

۲-۱-۲- مواد شیمیایی مورد استفاده

۲-۱-۳- میکروارگانیسم‌ها و آنتی بیوتیک‌های مورد استفاده

۲-۲- منابع گیاهی مورد استفاده

۲-۲-۱-‌ جمع آوری وآماده سازی نمونه‌های گیاهی

۲-۳- جداسازی واستخراج عصاره از نمونه گیاهی

۲-۳-۱- عصاره گیری از نمونه گیاه

۲-۳-۲- تعیین بازده عصاره‌گیری

۲-۴- استخراج ترکیبات فرار گیاهی

۲-۴-۱- تعیین بازده اسانس‌گیری

۲-۴-۲- شناسایی ترکیب‌های فرار گیاه با دستگاه GC-MS

۲-۵- بررسی فعالیت ضد اکسیدانی

۲-۵-۱- بررسی فعالیت ضد اکسیدانی به روش DPPH

۲-۵-۲- اندازه‌گیری مقدار کل ترکیبات فنلی

۲-۵-۳- آزمایش بی‌رنگ شدن بتاکاروتن در حضور لینولئیک‌اسید

۲-۶- فعالیت ضدمیکروبی

۲-۶-۱- روش انتشار در آگار (دیسک دیفیوژن)

۲-۶-۲- تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی رشد

۲-۷- آزمون سمیت سلولی

فصل سوم: بحث و نتیجه گیری

۳-۱- ترکیبات ‌فرار گیاهی

۳-۱-۱- استخراج ترکیبات ‌فرار گیاهی

۳-۱-۲- شناسایی ترکیبات فرار گیاه

۳-۲- استخراج عصاره متانولی از گیاه

۳-۳- آزمون‌های سنجش فعالیت ضد اکسیدانی

۳-۳-۱- آزمون DPPH

۳-۳-۲- بررسی کل ترکیب‌های فنلی به روش Folin-Ciocalteu

۳-۳-۳- آزمون بتاکاروتن-لینولئیک‌اسید

۳-۴- بررسی فعالیت ضدمیکروبی

۳-۵- سمیت سلولی

نتیجه‌گیری

پیشنهادها