فرمولاسیون قرص سریع باز شونده دهانی تئوفیلین 100میلی‌گرم و بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن

قرص‌های سریع باز شونده دهانی، اشکال دارویی جامدی هستند که در سه دهه اخیر، مورد توجه خاصی قرار گرفته‌اند و به عنوان جایگزینی برای قرص‌ها و کپسول‌های معمولی مطرح هستند.این قرص‌ها در تماس با بزاق دهان در عرض کمتر از ۱ دقیقه بدون بر جای گذاشتن باقی مانده‌ای از خود به سرعت تجزیه شده و تبدیل به گرانول‌های ریز قابل حل می‌گردند و در نتیجه به سادگی بلعیده می‌شوند و به راحتی جذب پری گاستریک دارند. هدف از این پایان‌نامه تهیه و ارزیابی فرمولاسیون قرص‌های سریع باز شونده دهانی، تئوفیلین ۱۰۰ mg می‌باشد. تئوفیلین از خانواده گزانتین‌ها بوده که دردرمان آسم و بیماری‌های انسدادی مجاری تنفسی کاربرد دارد و از آن استفاده می‌شود.میزان تئوفیلین در هر قرص ۱۰۰ mg می‌باشد، که پس از انجام مطالعات پیش فرمولاسیون بر روی پودر مورد نظر مجموعاً ۲۹ فرمول به روش تراکم مستقیم تهیه و مورد ارزیابی قرار دادیم.۱۰ فرمول از مجموع ۲۹ فرمول را تحت سری A نامگذاری کردیم در آن به بررسی اثر بازکنندگی ۳ ابر باز کننده کراس کارملوز سدیم، کراس پوویدون، سدیم استارچ گلیکولات (با درصد‌های ۲%، ۳% و ۵%) و بررسی Fmelt-C پرداختیم. سپس آزمایش‌های کنترل فیزیکوشیمیایی شامل قطر، یکنواختی، وزن، فرسایش، سختی، زمان باز شدن، تست‌های تعیین مقدار ماده‌ی مؤثره و انحلال انجام می‌شود و در نهایت فرمولاسیون A₆ به عنوان فرمولاسیون برتر از میان ۱۰ فرمول بالا انتخاب گردید. سپس در سری بعد از فرمولاسیون‌ها تحت عنوان B  به دنبال اضافه کردن مانیتولDC grade) ) و کاستن از آویسل به عنوان پر کننده، به منظور بهبود طعم و حلالیت مطلوب‌تر بودیم. در نهایت به دنبال دستیابی به طعم مطلوب، از شیرین کننده‌ها و طعم دهنده‌ها و نیز پلیمر‌های پوشاننده طعم، با درصد‌های مختلف استفاده شد. به علت تلخی بالا دارو و عدم پوشش با شیرین کننده و طعم دهند‌ها، مجبور به استفاده از پلیمرهای مختلف برای ماسک کردن طعم شدیم. در سریC  به بررسی اثر پوشانندگی، زمان باز شدن و تغییرات حلالیت با نسبت‌های مختلف (ادراژیت EPO- دارو) پرداختیم. بیشترین میزان پلیمر همراه با زمان باز شدن زیر ۱ دقیقه در C₃ مشاهده شد ولیهمچنان طعم مناسب نبود. در سری فرمول‌ها تحت سری D به دنبال پلیمرهای سلولوزی با خاصیت پوشش طعم بودیم. درکل این سری طعم مناسب بود ولی از نظر زمان باز شدن نامطلوب بود و بهترین حالت آن پلیمرHPMC₆  با عنوان D₂ بود، که باز هم حدود ۳ دقیقه برای قرص سریع باز شونده نامطلوب تلقی می‌شود. در سری E از ترکیبC₃  و D₂ استفاده کردیم و میزان مشتق سلولوزی را تا حد ۱% میزان دارو کاهش دادیم. این فرمول از نظر پروفایل رهایش، زمان باز شدن و طعم مناسب بود. در نهایت در سری F با اضافه کردن طعم دهنده و شیرین کننده‌های گوناگون و بررسی طعم توسط ۱۰ داوطلب، فرمولاسیون با ۲% اسانس نعناء ایده‌آل‌تر از بقیه به حساب آمد و به عنوان فرمولاسیون برتر انتخاب گردید. به دلیل عدم وجود این فرم دارویی در ایران، امید است که این محصول را بتوان در کارخانجات داخلی تولید نمود

نوع فایل :word 

تعداد صفحات :۱۸۳

فصل اول: کلیات

۱-۱٫ ضرورت و اهمیت موضوع

۱-۲٫ بیان مسأله

۱-۳٫ هدف (هدف اصلی)

۱-۴٫ اهداف (اهداف فرعی)

فصل دوم: بررسی متون و مطالعات دیگران در این زمینه

بخش اول: سیستم‌های دارورسانی دهانی

۲-۱-۱٫ مقدمه‌ای بر اشکال دارویی

۲-۱-۱-۱٫ راه دهانی (Oral Route)

۲-۱-۱-۲٫ راه گونه‌ای (Buccal Route)

۲-۱-۱-۳٫ راه مقعدی (Rectal Route)

۲-۱-۱-۴٫ راه استنشاقی (Inhalation Route)

۲-۱-۱-۵٫ راه استعمال موضعی (Transdermal Route)

۲-۱-۱-۶٫ راه تزریقی (Parenteral Route)

۲-۱-۲٫ برخی ملاحظات دارو رسانی از راه دهان

۲-۱-۲-۱٫ گروه‌بندی سیستم‌های دارورسانی دهانی

۲-۱-۲-۱-۱٫ گروه‌بندی بر اساس ملاحظات فیزیولوژیک

۲-۱-۲-۱-۲٫ گروه‌بندی بر اساس میزان تحرک سیستم دارویی

۲-۱-۲-۱-۳٫ گروه‌بندی بر اساس خصوصیات ساختاری دارو رسانی

۲-۱-۲-۲٫ انواع سیستم‌های دارو رسانی دهانی

۲-۱-۲-۲-۱٫ قرص‌های گونه‌ای

۲-۱-۲-۲-۲٫ قرص‌های زیر زبانی

۲-۱-۲-۲-۳٫ قرص‌های جویدنی

۲-۱-۲-۲-۴٫ قرص‌های مکیدنی

۲-۱-۲-۲-۵٫ خمیرها

۲-۱-۲-۲-۶٫ ژل‌ها

۲-۱-۲-۲-۷٫ آئروسل‌های دهانی

۲-۱-۲-۲-۸٫ دهان شویه‌ها

۲-۱-۲-۲-۹٫ سیستم‌های دندانی

۲-۱-۲-۲-۱۰٫ قطره‌های دندان درد

۲-۱-۲-۲-۱۱٫ آدامس‌ها

۲-۱-۲-۲-۱۲٫ مخاط چسب‌ها

بخش دوم: قرص­های سریع باز شونده دهانی

۲-۲-۱٫ قرص­ها

۲-۲-۱-۱٫ مزایای قرص‌ها

۲-۲-۱-۲٫ معایب قرص‌ها

۲-۲-۱-۳٫ انواع قرص­ها

۲-۲-۱-۳-۱٫ قرص­های خوراکی

۲-۲-۱-۳-۲٫ قرص­های مورد استفاده در حفره دهان

۲-۲-۱-۳-۳٫ قرص­هایی که از سایر راه‌ها غیر از دهان مصرف می­شوند

۲-۲-۱-۳-۴٫ قرص­هایی که برای تهیه محلول­ها به کار برده می­شوند

۲-۲-۱-۴٫ قرص­های سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۱٫ مزایای قرص­های سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۲٫ معایب قرص­های سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۳٫ موارد قابل توجه در تهیه قرص­های سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۴٫ فرمولاسیون­های قرص سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۴-۱٫ مواد مؤثره در فرمولاسیون قرص سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۴-۲٫ مواد جانبی در فرمولاسیون قرص سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۱٫ رقیق کننده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۲٫ چسباننده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۳٫ روان کننده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۴٫ رنگ دهنده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۵٫ شیرین کننده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۶٫ طعم دهنده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۷٫ بازکننده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۷-۱٫ انواع باز کننده­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۷-۲٫ بازکننده­های جدید

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۷-۳٫ عوامل مؤثر در باز شدن قرص­ها

۲-۲-۱-۴-۴-۲-۷-۴٫ مکانیسم عمل باز کننده­ها

۲-۲-۱-۴-۵٫ روش­های تولید قرص‌های سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۵-۱٫ تراکم مستقیم

۲-۲-۱-۴-۵-۲٫ گرانولاسیون خشک

۲-۲-۱-۴-۵-۳٫ گرانولاسیون مرطوب

۲-۲-۱-۴-۶٫ تکنولوژی‌های نوین ساخت قرص‌های سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۶-۱٫ تکنولوژی Zydis

۲-۲-۱-۴-۶-۲٫ تکنولوژی Orasolv

۲-۲-۱-۴-۶-۳٫ تکنولوژی Durasolv

۲-۲-۱-۴-۶-۴٫ تکنولوژی  Wowtab

۲-۲-۱-۴-۶-۵٫ تکنولوژی  Flashdose

۲-۲-۱-۴-۶-۶٫ تکنولوژی  Flashtab..

۲-۲-۱-۴-۶-۷٫ تکنولوژی Oraquick

۲-۲-۱-۴-۷٫ آزمون­های کنترل فیزیکوشیمیایی قرص­های سریع رهش

۲-۲-۱-۴-۷-۱٫ خصوصیات ظاهری قرص

۲-۲-۱-۴-۷-۲٫ آزمون یکنواختی شکل دارویی

۲-۲-۱-۴-۷-۲-۱٫ آزمون یکنواختی وزن

۲-۲-۱-۴-۷-۲-۲٫ آزمون یکنواختی محتوا

۲-۲-۱-۴-۷-۳٫ سختی

۲-۲-۱-۴-۷-۴٫ آزمون فرسایش‌پذیری

۲-۲-۱-۴-۷-۵٫ آزمون زمان باز شدن

۲-۲-۱-۱-۴-۶٫ آزمون تعیین مقدار ماده مؤثره دارویی

۲-۲-۱-۱-۴-۷٫ آزمون پایداری

۲-۲-۱-۴-۸٫ خصوصیات بعضی مواد موجود در فرمولاسیون

۲-۲-۱-۴-۸-۱٫ کراس کارملوز سدیم

۲-۲-۱-۴-۸-۲٫ کراس پوویدون

۲-۲-۱-۴-۸-۳٫ سدیم استارچ گلیکولات

۲-۲-۱-۴-۸-۴٫ مانیتول

۲-۲-۱-۴-۸-۵٫ سلولز میکروکریستالین

۲-۲-۱-۴-۸-۶٫ آسپارتام

۲-۲-۱-۴-۸-۷٫ اودراژیت- ایی

۲-۲-۱-۴-۸-۸٫ هیدروکسی پروپیل متیل سلولز

بخش سوم: آسم

۲-۳٫ آسم

۲-۳-۱٫ علائم و نشانه‌های بیماری

۲-۳-۲٫ علل و اتیولوژی

۲-۳-۳٫ پاتوفیزیولوژی

۲-۳-۴٫ پیشگیری

۲-۳-۵٫ تشخیص

۲-۳-۵-۱٫ الگوی علائم

۲-۳-۵-۲٫ تست پوستی

۲-۳-۵-۳٫ تست عملکرد ریوی

۲-۳-۵-۳-۱٫ گازهای خون شریانی (ABG)

۲-۳-۵-۳-۲٫ اسپیرومتری

۲-۳-۶٫ درمان

۲-۳-۶-۱٫ داروهای مورد استفاده

۲-۳-۷٫ تشخیص افتراقی

بخش چهارم: بیماری انسداد مزمن ریوی

۲-۴٫ بیماری مزمن انسدادی ریه

۲-۴-۱٫ تعریف

۲-۴-۲٫ علائم

۲-۴-۳٫ پاتولوژی

۲-۴-۳-۱٫ آمفیزم

۲-۴-۳-۲٫ برونشیت

۲-۴-۴٫ تفاوت‌های آسم و COPD

۲-۴-۵٫ عامل بیماری

۲-۴-۶٫ تشخیص

۲-۴-۷٫ درمان ….

۲-۴-۷-۱٫ واکسیناسیون

۲-۴-۷-۲٫ ورزش

۲-۴-۷-۳٫ برونکودیلاتورها

۲-۴-۷-۴٫ کورتیکواستروئیدها

۲-۴-۷-۵٫ درمان دیگر

۲-۴-۷-۶٫ عمل جراحی

۲-۴-۸٫ اهداف درمانی

بخش پنجم: تئوفیلین

۲-۵-۱٫تئوفیلین

۲-۵-۲٫ وزن مولکولی فرم انهیدروس

۲-۵-۳٫ نام شیمیایی

۲-۵-۴٫ فرمول

۲-۵-۵٫ نام تجاری

۲-۵-۶٫ اشکال دارویی در حال حاضر

۲-۵-۷٫ مکانیسم اثر

۲-۵-۸٫ فارماکوکینتیک

۲-۵-۹٫ موارد و مقدار مصرف

۲-۵-۱۰٫ موارد منع مصرف

۲-۵-۱۱٫ احتیاطات

۲-۵-۱۲٫ عوارض جانبی

۲-۵-۱۳٫ تداخلات دارویی

۲-۵-۱۴٫ نکات قابل توصیه

فصل سوم: مواد و روش‌ها

مقدمه

۳-۱٫ دستگاه‌های مورد استفاده

۳-۲٫ مواد مورد استفاده

۳-۳٫ کارهای انجام یافته

۳-۳-۱٫ مطالعات پیش فرمولاسیون انجام شده بر روی پودر تئوفیلین

۳-۳-۱-۱٫ بررسی خواص ارگانولپتیک پودر تئوفیلین

۳-۳-۱-۲٫ تعیین ریزش پودرتئوفیلین (بررسی اندیس کار و ضریب هاسنر)

۳-۳-۱-۳٫ بررسی تراکم‌پذیری پودر تئوفیلین

۳-۳-۱-۴٫ تعیین طیف  UV تئوفیلین

۳-۳-۱-۵٫ رسم طیف  FTIRتئوفیلین

۳-۴٫ تهیه فرمولاسیون‌های قرص سریع باز شونده تئوفیلین

۳-۴-۱٫ روش و تهیه فرمولاسیون‌های قرص سریع باز شونده دهانی تئوفیلین به روش تراکم مستقیم

۳-۴-۱-۱٫ تهیه فرمولاسیون­های قرص سریع بازشونده تئوفیلین سری A

۳-۴-۱-۲٫ تهیه فرمولاسیون­های قرص سریع بازشونده تئوفیلین سریB

۳-۴-۱-۳٫ تهیه فرمولاسیون­های قرص سریع بازشونده تئوفیلین سریC

۳-۴-۱-۴٫ تهیه فرمولاسیون­های قرص سریع بازشونده تئوفیلین سریD

۳-۴-۱-۵٫ تهیه فرمولاسیون­های قرص سریع بازشونده تئوفیلین سریE

۳-۴-۱-۶٫ تهیه فرمولاسیون­های قرص سریع بازشونده تئوفیلین سریF

۳-۵٫ آزمون‌های کنترل فیزیکوشیمیایی انجام شده بر روی فرمولاسیون‌های قرص سریع باز شونده

۳-۵-۱٫ بررسی خواص ظاهری قرص‌ها

۳-۵-۲٫ بررسی سختی قرص‌ها

۳-۵-۳٫ بررسی میزان فرسایش‌پذیری قرص‌ها

۳-۵-۴٫ تعیین ضخامت و قطر قرص‌ها

۳-۵-۵٫ بررسی یکنواختی وزن قرص‌ها

۳-۵-۶٫ آزمون‌های زمان باز شدن قرص‌ها

۳-۵-۷٫ رسم نمودار استاندارد تئوفیلین در ۲۷۲= λmax نانومتر در آب

۳-۵-۸٫ تعیین مقدار تئوفیلین و یکنواختی محتوا

۳-۵-۹٫ آزمون انحلال و نحوه‌ی آزادسازی دارو

۳-۵-۱۰٫ آزمون بررسی طعم بر روی فرمولاسیون برتر

فصل چهارم: نتایج

۴-۱٫ نتایج حاصل از مطالعات پیش فرمولاسیون انجام شده بر روی پودر تئوفیلین

۴-۱-۱٫ نتایج حاصل از بررسی خصوصیات ارگانولپتیک پودر تئوفیلین

۴-۱-۲٫ نتایج مربوط به تعیین ریزش پودر تئوفیلین

۴-۱-۳٫ نتایج مربوط به بررسی تراکم‌پذیری پودر تئوفیلین

۴-۱-۴٫ نتایج مربوط به طیف UV تئوفیلین در محیط آب مقطر

۴-۱-۵٫ رسم نمودار استاندارد تئوفیلین در طول موج ۲۷۲ نانومتر

۴-۱-۶٫ نتایج مربوط به طیف IR تئوفیلین

۴-۱-۷٫ نتیجه‌گیری کلی انجام شده روی پودر تئوفیلین

۴-۲٫ نتایج مربوط به فرمولاسیون‌ها و کنترل فیزیکوشیمیایی قرص‌های سریع باز شونده تئوفیلین

۴-۲-۱٫ نتایج مربوط به آزمون کنترل فیزیکوشیمیایی روی فرمولاسیون سری A

۴-۲-۱-۱٫ نتایج حاصله از انحلال فرمولاسیون‌های A2 و A3

۴-۲-۱-۲٫ نتایج حاصله از انحلال فرمولاسیون‌های A4، A5 و A6

۴-۲-۱-۳٫ نتایج حاصله از انحلال فرمولاسیون‌های A7، A8 و A9

۴-۲-۱-۴٫ نتیجه‌گیری

۴-۲-۲٫ نتایج مربوط به آزمون‌های کنترل فیزیکوشیمیایی روی فرمولاسیون سری B

۴-۲-۲-۱٫ نتایج حاصله از انحلال فرمولاسیون B3 و مقایسه آن با A6

۴-۲-۳٫ نتایج مربوط به آزمون‌های کنترل فیزیکوشیمیایی روی فرمولاسیون سری C

۴-۲-۳-۱٫ نتایج حاصله از انحلال فرمولاسیون C3

۴-۲-۴٫ نتایج مربوط به آزمون‌های کنترل فیزیکوشیمیایی روی فرمولاسیون سری D

۴-۲-۵ . نتایج مربوط به آزمون‌های کنترل فیزیکوشیمیایی روی فرمولاسیون سری E

۴-۲-۴-۱٫ نتایج حاصله از انحلال فرمولاسیون E و مقایسه آن با C3

۴-۲-۵٫ نتایج بررسی طعم و مزه روی فرمولاسیون منتخب

۴-۲-۶٫ نتایج مربوط به تعیین مقدار فرمولاسیون منتخب

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

۵-۱٫ بحث و نتیجه‌گیری

۵-۲٫ نتیجه‌گیری کلی در رابطه با فرمولاسیون بهتر به روش تراکمی مستقیم

۵-۳٫ پیشنهادات