جامعهشناسی ادبیات، یکی از شاخههای جامعهشناسی است که به بررسی، ژرفکاوی و تمرکز مطالعه در محتوای ادبیات به عنوان «هنر کلام» و شناخت جوهر اجتماعی آن میپردازد؛ چرا که آثار ادبی، به طور نامحسوس، تصویر هنرمندانه از واقعیتهای اجتماعی هر ملّتی را نشان میدهند و با تحلیل و نقد جامعهشناختی این آثار میتوان تا حدودی به وضعیت اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی هر دورهی تاریخی، آگاهی پیدا کرد. در این پژوهش که به شیوه ی تحقیقات بنیادی نظری و به روش تحلیلی ـ توصیفی انجام گرفته است، اشعار سید اشرفالدین گیلانی، معروف به «نسیم شمال» از دیدگاه نقد جامعهشناختی مورد بررسی قرار گرفته است. محور اصلی پژوهش حاضر این بوده است که نسیم شمال، چگونه با اشعار طنزگونه و زبان محاورهای قابل فهم عامهی مردم، ادبیات را وسیلهای برای خدمت به وطن خود و آگاهی دادن به تمام افراد جامعه قرار داده است. علاوه بر جوهر و درونمایهی اجتماعی، نکتههای ظریف دیگری نیز شعر او را دلنشین و شایسته ی توجه کرده است. نخست، طرح مسائل جدّی به صورت فکاهی، همراه با طعنه و طنز و کنایه و دیگری، پروراندن این معانی و مضامین با زبان سادّهی گفتار مردم کوچه و بازار، خالی از هر نوع محافظهکاری ادبی. در پژوهش حاضر، مضامین اشعار نسیم شمال به چهار دسته ی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی طبقهبندی شده و برای نقد جامعهشناختی اشعار از شیوه ی تحلیل مضامین استفاده شده است. توجه گستردهی او به مفاهیمی چون مشروطه، میهن، آزادی و عدالت، همراه با دعوت همه به مبارزه با جهل، خرافه و بیسوادی و مبارزه با استبداد و بیگانگان، با نوعی اندیشۀ ملّی ـ مذهبی همراه بود که در زبانی ساده و روشن، با هدف القای سریع به عامّهی مردم بیان شده است. همه ی این خصیصهها، وی را به عنوان یک شاعر ملّیگرا با نگرش اسلامی معرفی میکند.
نوع فایل :word
تعداد صفحات :۱۵۷
فصل اول: کلیات پژوهش
۱-۱- مقدمه
۱-۲- بیان مسئله
۱-۳- اهداف کلی تحقیق
۱-۳-۱- سؤالات تحقیق
۱-۳-۱- متغیّرهای تحقیق
۱-۳-۲-۱- رسالت ادبیات در مقابله جامعه و بالعکس
۱-۳-۲-۲- سیاست و حکومت
۱-۳-۲-۳- نهادهای اجتماعی
۱-۳-۲-۴-فرهنگ
۱-۳-۲-۵- ارزشهای اجتماعی
۱-۳-۲-۶- هنجارهای اجتماعی
۱-۳-۲-۷- ادبیات طنز
۱-۴- ضرورت و اهمیت پژوهش
۱-۵- پیشینهی پژوهش
۱-۶- روش اجرای تحقیق
فصل دوم: مبانی نظری تحقیق
۲-۱- شرح حال «نسیم شمال»
۲-۲- آثار نسیم شمال
۲-۲-۱- نسیم شمال و ملانصرالدین
۲-۲-۲- دلایل موفقیت نسیم شمال
۲-۳- برگ آخر از زندگی نسیم شمال
۲-۴- رابطه جامعه با ادبیات
۲-۵- جامعه و زندگی اجتماعی
۲-۶- جامعهشناسی
۲-۷- اصالت جامعهشناسی ادبیات
۲-۸- نقد جامعهشناختی ادبیات
۲-۸-۱- فایدههای نقد جامعهشناختی ادبیات
۲-۹- پیوند ادبیات با جامعه در عصر مشروطه
۲-۹-۱- ادبیات مشروطه
۲-۱۰- ویژگیهای مهم ادبیات مشروطه
۲-۱۰-۱-ویژگی شعر مشروطه
۲-۱۱- اصول اندیشه، زبانی و ادبی شعر مشروطه
۲-۱۱-۱- اومانیسم
۲-۱۱-۲- رئالیسم
۲-۱۱-۳- ناسیونالیسم
۲-۱۱-۴- پرهیز از لفاظی زبانی
۲-۱۱-۵- عدم اتکا بر آرایهها و صنایع ادبی
۲-۱۲- ادبیات و تاریخ
۲-۱۳- تعریف طنز
۲-۱۳-۱- طنز در دورهی مشروطه
۲-۱۳-۲- شعر نسیم، طنزی ملایم اما کوبنده
۲-۱۴- ادبیات عامیانه
۲-۱۴-۱- مثلها
فصل سوم: بحث و بررسی
۳-۱- مضامین اشعار نسیم شمال
۳-۱-۱- محتوای اجتماعی
۳-۱-۱-۱- ریا و تظاهر
۳-۱-۱-۲- دین
۳-۱-۱-۲-۱- دعوت به اتحاد اسلام
۳-۱-۱-۲-۲- روشنفکری ضدّ مذهب
۳-۱-۱-۳- تعلیم و تربیت
۳-۱-۱-۴- زن و اهمیت و جایگاه او در خانواده و اجتماع
۳-۱-۱-۴-۱- حق تحصیل زنان
۳-۱-۴-۲- ظلم و ستم نسبت به زنان
۳-۱-۱-۴-۳- تأکید بر عفت، حجاب زنان
۳-۲-۱- محتوای سیاسی
۳-۲-۱-۱- اصطلاحات اجتماعی
۳-۲-۱-۲- مفهوم آزادی در اشعار نسیم شمال
۳-۲-۱-۲-۱- آزادی بیان
۳-۲-۱-۲-۲- آزادی مطبوعات
۳-۲-۱-۲-۳- آزادی زنان
۳-۲-۱-۲-۴- آزادی: رهایی از استبداد داخلی
۳-۲-۱-۲-۵- آزادی: رهایی از استعمار و تجاوز اجنبی
۳-۲-۱-۲-۶- آزادی انتخابات
۳-۲-۱-۳- واژه وطن در ادبیات فارسی
۳-۲-۱-۳-۱- مفهوم وطن در بعد سیاسی و حکومتی در دورهی مشروطه
۳-۲-۱-۳-۲- وطن در شعر دورهی مشروطه
۳-۲-۱-۳-۲-۱- وطن در اشعار نسیم شمال
۳-۲-۱-۴- مشروطه و بازتاب آن
۳-۲-۱-۴-۱- بازتاب مشروطه در اشعار نسیم شمال
۳-۲-۱-۴-۱-۱- بزرگداشت مشروطه و آثار و نتایج آن
۳-۲-۱-۴-۱-۱-۱- تأیید و تکریم نظام مشروطه و حاکمیت قانون
۳-۲-۱-۴-۱-۱-۲- اجرای عدالت و رفع ستم
۳-۲-۱-۴-۱-۱-۳- آسایش و سعادت مردم
۳-۲-۱-۴-۱-۱-۴- استقبال از مجلس شورا
۳-۲-۱-۴-۱-۱-۱-۵- تشویق مردم به انتخاب وکلای لایق
۳-۲-۱-۴-۱-۲- ناامیدی از استقرار مشروطه و انتقاد از مخالفان آن
۳-۲-۱-۴-۱-۲-۱- ناامیدی از استقرار مشروطه و انتقاد از وضع نابسامان کشور
۳-۲-۱-۴-۱-۲-۲- انتقاد از انحراف مشروطه
۳-۲-۱-۵- انتقاد از غوغای جمهوری خواهی
۳-۲-۱-۶- توجه به مسائل جهانی
۳-۳-۱- محتوای اقتصادی
۳-۳-۱-۱- فقر و فاصله طبقاتی
۳-۳-۱-۲- مشاغل
۳-۳-۱-۳- کسادی بازار
۳-۳-۱-۴- فساد مالی
۳-۳-۱-۵- وابستگی اقتصادی ایران به غرب
۳-۴-۱- مضامین فرهنگی
۳-۴-۱-۱- تعدد همسر
۳-۴-۱-۲- آداب و رسوم در ایام مشهور
۳-۴-۱-۳- غربزدگی
۳-۴-۱-۴- بیسوادی
۳-۴-۱-۵- رواج خرافه و نادانی در دورهی مشروطه
۳-۴-۱-۵-۱- جهل و خرافه ستیزی در دیوان اشعار ایرج میرزا
۳-۴-۱-۵-۲- جهل و خرافه ستیزی در دیوان اشعار ملک الشعرای بهار
۳-۴-۱-۵-۳- جهل و خرافه ستیزی در اندیشهی نسیم شمال
فصل چهارم: نتیجه گیری
۴-۱- نتیجهگیری
محصول های مرتبط
تحلیل زبان شناختی گویش جوشانی
گویش جوشانی متعلق به روستای جوشان، از روستاهای بخش گلباف دراستان کرمان است. در پژوهش حاضر تلاش شده است گویش…
تحلیل عرفانی مقام توبه و بازتاب آن در آثار ادبی تا پایان قرن ششم هجری
توبه اولین منزل سالکان قرب الهیست که گذر از آن امکان پذیر نیست، راهی بی انتها ، در بی گشوده،…
جایگاه دستور زبان فارسی در ویرایش متون
زبان از جمله مؤثرترین و مهمترین ابزارهای ادای فکر و برقراری ارتباط است که بین اجزای آن روابط مشخصی وجود…
دیالکتیک عشق در مثنوی
واژه ی «دیالکتیک »به معنای فن و شیوه ی مباحثه و مجادله است ، اما اصطلاح دیالکتیک در مکاتب فلسفی،…
ریخت شناسی شخصیت در بهمن نامه
موضوع بهمن نامه داستان زندگی بهمن پسر اسفندیار پادشاه کیانی و ستیزه جویی های او با خاندان رستم زال است.…
روند رشد عوامل انسجام در کودکان فارسیزبان
هدف از انجام این پژوهش آن بود که با ارزیابی توانایی سازماندهی گفتمان روایی در کودکان فارسی زبان به شناخت…
قوانین ثبت دیدگاه